Tăng cường quản trị cấp bách hơn bao giờ hết
Tại Hội thảo “Xây dựng lộ trình phát triển quản trị công ty” do Sở GDCK Hà Nội (HNX) phối hợp với Ngân hàng Phát triển Châu Á tổ chức ngày 23-10, ông Vũ Bằng cho rằng, quản trị công ty (QTCT) là vấn đề được nhiều quốc gia chú trọng nhất là sau kinh nghiệm rút ra từ các cuộc khủng hoảng tài chính Châu Á, toàn cầu. Trong những năm qua, các doanh nghiệp Việt Nam đã có nhiều nỗ lực triển khai QTCT, tuy nhiên khoảng cách vẫn còn xa so với khu vực. Chính phủ gần đây đã chủ trương đổi mới, tái cấu trúc kinh tế và đưa ra những quyết sách quan trọng để phát triển TTCK.
Bà Vũ Thị Kim Liên, Chủ tịch Hội đồng Tư vấn về QTCT HNX, đã đặt ra sự cần thiết trong việc xây dựng lộ trình QTCT cho các công ty niêm yết/đại chúng để có thể thu hút đầu tư nước ngoài, đầu tư dài hạn trong bối cảnh dòng vốn đầu tư liên tục dịch chuyển và yêu cầu ngày càng cao của các nhà đầu tư quốc tế. Bà cũng đánh giá, các doanh nghiệp Việt Nam hầu hết chưa tự nguyện thực thi các thông lệ tốt về QTCT, mà chỉ đang cố gắng tuân thủ các quy định tối thiểu của luật pháp. Các doanh nghiệp cần tập trung vào việc nâng cao nhận thức về trách nhiệm và đạo đức của đội ngũ lãnh đạo doanh nghiệp, đặc biệt là các thành viên HĐQT. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cũng cần xây dựng và thực thi bộ quy tắc đạo đức nghề nghiệp cho đôi ngũ lãnh đạo doanh nghiệp. Bà Vũ Thị Kim Liên nói: “Chỉ khi đó, các tiêu chí về QTCT mới được thực thực thi tốt, công bố thông tin và minh bạch mới đầy đủ”.
Tại hội thảo, tiến sĩ Nguyễn Thu Hiền, Giám đốc Chương trình Quản trị Kinh doanh Maastricht Việt Nam, thành viên hội đồng đánh giá QTCT Asean 2012-2015 đã chia sẻ về công tác đánh giá QTCT của các nước trong khu vực. Theo đó, các nước đều thực hiện đánh giá QTCT, chủ yếu qua chương trình Thẻ điểm QTCT. Các thẻ điểm QTCT giúp nâng cao chuẩn mực và thực hành QTCT trong nước và khu vực, vinh danh các quốc gia, các doanh nghiệp có QTCT tốt, thu hút đầu tư quốc tế, đồng thời là cơ sở để xây dựng các chương trình hành động cho các đối tượng thị trường cùng hướng đến nâng cao QTCT, cung cấp thông tin bổ trợ cho quá trình sửa đổi, phát triển các quy định pháp luật về QTCT. Bà Hiền cũng chia sẻ thông tin về các chương trình QTCT của các nước Thái Lan, Malaysia, Philippines, Indonesia, Singapore…Đáng chú ý là trường hợp của Singapo, nước này ngoài việc xây dựng chỉ số Quản trị và Minh bạch GTI còn có giải thưởng QTCT cấp quốc gia.
Cần một lộ trình cụ thể
Trước các đại biểu trong nước và quốc tế, ông Vũ Bằng nói: “Trong bối cảnh mở cửa và hội nhập nền kinh tế, vấn đề tăng cường QTCT càng trở nên cấp bách hơn bao giờ hết. Nhưng Việt Nam rất cần một lộ trình để phát triển QTCT một cách hiệu quả”.
Với Việt Nam, bà Hiền khuyến nghị lộ trình xây dựng QTCT nên theo hai giai ??oạn: Giai ??oạn 1 là Nâng cao tuân thủ và Giai ??oạn 2 là Nâng cao nhận thức và đáp ứng các chuẩn mực quốc tế. Bà Hiền thêm, lộ trình cũng nên đưa ra các kế hoạch hành động cụ thể: chương trình tập huấn, đào tạo, sổ tay tự kiểm tra, mẫu báo cáo quản trị theo chuẩn mực quốc tế bằng những cách thức đơn giản, hữu hiệu nhất.
Đại diện Sở GDCK Đài Loan, Ông Cheng Tsun, đã chia sẻ kinh nghiệm xây dựng và triển khai lộ trình QTCT tại Đài Loan từ năm 2013 với năm dự án và 13 kế hoạch hành động về các nội dung: xây dựng văn hóa QTCT, thúc đẩy các hoạt động của cổ đông, tăng cường chức năng HĐQT, công bố các thông tin QTCT trọng yếu, và tăng cường khung pháp lý. Ông Cheng Tsun khuyến nghị Việt Nam cần tiến tới các nguyên tắc QTCT quốc tế, cần có lộ trình phát triển bởi một nhóm công tác liên ngành, một đơn vị riêng biệt chịu trách nhiệm quảng bá và đánh giá QTCT tại Việt Nam và một website QTCT tích hợp.
Tại hội thảo, bà Anne Molyneux, đại diện tổ chức Mạng lưới QTCT quốc tế (ICGN) cũng cập nhật về các diễn biến mới trong môi trường pháp lý doanh nghiệp quốc tế và các tác động đến lộ trình phát triển QTCT của Việt Nam. Bà cho biết OECD đã ban hành bộ nguyên tắc QTCT mới, hướng dẫn QTCT cho các DNNN, tập trung vào việc nâng cao yêu cầu CBTT. Ủy ban Basel về giám sát hoạt động ngân hàng (BCBS) hỗ trợ hướng dẫn cho Bộ quy tắc QTCT của OECD, tập trung vào điều kiện hoạt động và yêu cầu giám sát ngân hàng. Liên hiệp châu Âu đưa ra các mục tiêu và quy định mới nhằm tăng cường sự minh bạch của thị trường, nâng cao sự tham gia của cổ đông và thúc đẩy sức cạnh tranh cũng như tốc độ tăng trưởng của doanh nghiệp... Bà Anne khuyến nghị các cơ quan quản lý cấp cao nhất của Việt Nam cần cam kết nâng cao chất lượng QTCT, có kế hoạch toàn diện phát triển QTCT tại Việt Nam và huy động sự tham gia của các nguồn lực thị trường.
Ông Trần văn Dũng, Chủ tịch HĐQT kiêm TGĐ HNX cho rằng, trong khi Việt Nam vẫn đang đi tìm mô hình phát triển QTCT thì thế giới đã tiến những bước dài. QTCT không còn là vấn đề cần thiết mà đã trở thành vấn đề cấp thiết. Việc phát triển QTCT cần có sự phối hợp của cộng đồng doanh nghiệp, các nhà nghiên cứu, phân tích, các nhà làm chính sách...
Thông tin về Hội thảo “Xây dựng lộ trình phát triển quản trị công ty”
Nằm trong chương trình hỗ trợ kỹ thuật của ADB cho TTCK Việt Nam, hội thảo được tổ chức nhằm tìm hiểu thực trạng quản trị công ty (QTCT) trên TTCK Việt Nam, nắm bắt các vấn đề còn tồn tại, và tìm phương hướng tháo gỡ, giải quyết. Bên cạnh đó, hội thảo còn là cơ hội để các cơ quan quản lý, thành viên thị trường và doanh nghiệp lắng nghe các chuyên gia nước ngoài trao đổi kinh nghiệm quốc tế trong việc phát triển QTCT, sự cần thiết phải hoạch định và xây dựng lộ trình phát triển QTCT, các vấn đề cần phải ưu tiên cải cách cũng như các khuyến nghị, kiến nghị phát triển QTCT đối với Việt Nam.
Tham dự hội thảo có các đại diện các đơn vị thuộc Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Ngân hàng Nhà nước, UBCKNN, VCCI, Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh Vốn Nhà nước (SCIC), các chuyên gia ADB, đại diện một số quỹ đầu tư, công ty kiểm toán, doanh nghiệp niêm yết lớn trên hai Sở GDCK...